Bài giảng Sinh học 8 - Bài 49: Cơ quan phân tích thị giác

 CƠ QUAN PHÂN 
TÍCH THỊ GIÁC Bµi 49: C¬ quan ph©n tÝch thÞ gi¸c
I- CƠ QUAN PHÂN TÍCH
 - Gồm: + Cơ quan thụ cảm 
 + D©y thÇn kinh
 + Bé phËn ph©n tÝch ë trung ¬ng
 - Vai trò: Giúp cơ thể nhận biết các tác 
 động của môi trường.
II- CƠ QUAN PHÂN TÍCH THỊ GIÁC
 3 Bµi 49: C¬ quan ph©n tÝch thÞ gi¸c
I- CƠ QUAN PHÂN TÍCH
- Gồm: + Cơ quan thụ cảm. 
 + D©y thÇn kinh.
 + Bé phËn ph©n tÝch ë trung ¬ng.
 - Vai trò: Giúp cơ thể nhận biết các tác động 
 của môi trường.
II- CƠ QUAN PHÂN TÍCH THỊ GIÁC
 Gåm: TÕ bµo thô c¶m thÞ gi¸c (ë mµng líi 
 cña cÇu m¾t), d©y thÇn kinh thÞ gi¸c, vïng 
 thÞ gi¸c ë thuú chÈm.
1. CÊu t¹o cña cÇu m¾t
 Cầu mắt
 Dây thần kinh thị giác
 Cơ vận động mắt
 Hình: Cầu mắt phải trong hốc mắt
 5 TiÕt 51- Bµi 49: C¬ quan ph©n tÝch thÞ gi¸c
 I- CƠ QUAN PHÂN TÍCH
 - Gồm: + Cơ quan thụ cảm. 
 + D©y thÇn kinh.
 + Bé phËn ph©n tÝch ë trung ¬ng.
 - Vai trò: Giúp cơ thể nhận biết các tác động 
 của môi trường.
 II- CƠ QUAN PHÂN TÍCH THỊ GIÁC
 Gåm: TÕ bµo thô c¶m thÞ gi¸c(ë mµng líi cña 
 cÇu m¾t), d©y thÇn kinh thÞ gi¸c, vïng thÞ gi¸c Màng mạch
 ë thuú chÈm. Màng lưới
 1. CÊu t¹o cÇu m¾t Màng cứng
 * Mµng bọc: 
 + Mµng cøng
 + Mµng m¹ch
 + Mµng líi
 7 TiÕt 51- Bµi 49: C¬ quan ph©n tÝch thÞ gi¸c
I- CƠ QUAN PHÂN TÍCH 2. CÊu t¹o mµng líi
- Gồm: + Cơ quan thụ cảm 
 + D©y thÇn kinh
 + Bé phËn ph©n tÝch ë trung ¬ng
 - Vai trò: Giúp cơ thể nhận biết các tác động 
 của môi trường.
II- CƠ QUAN PHÂN TÍCH THỊ GIÁC
 Gåm: TÕ bµo thô c¶m thÞ gi¸c(ë mµng líi 
 cña cÇu m¾t), d©y thÇn kinh thÞ gi¸c, vïng 
 thÞ gi¸c ë thuú chÈm.
1. CÊu t¹o cÇu m¾t
 * Ba líp mµng : 
 + Mµng cøng
 + Mµng m¹ch
 + Mµng líi
 * M«i trưêng trong suèt :
 + Thuû dÞch
 + ThÓ thuû tinh 9
 + DÞch thuû tinh TiÕt 51- Bµi 49: C¬ quan ph©n tÝch thÞ gi¸c
I- CƠ QUAN PHÂN TÍCH 2. CÊu t¹o cña mµng lưíi
- Gồm: + Cơ quan thụ cảm Mµng líi gåm :
 + D©y thÇn kinh + TÕ bµo nãn : tập trung ở điểm 
 + Bé phËn ph©n tÝch ë trung ¬ng vàng. TiÕp nhËn kÝch thÝch ¸nh s¸ng 
- Vai trò: Giúp cơ thể nhận biết các tác động m¹nh vµ mµu s¾c.
của môi trường.
II- CƠ QUAN PHÂN TÍCH THỊ GIÁC + TÕ bµo que : xa điểm vàng. TiÕp 
 nhËn kÝch thÝch ¸nh s¸ng yÕu.
 Gåm: TÕ bµo thô c¶m thÞ gi¸c( ë cÇu m¾t), 
 d©y thÇn kinh thÞ gi¸c, vïng thÞ gi¸c ë thuú 
 chÈm.
1. CÊu t¹o cÇu m¾t + §iÓm vµng : N¬i tËp trung chñ yÕu 
* Ba líp mµng : c¸c tÕ bµo nãn. 
 + Mµng cøng
 + §iÓm mï : N¬i kh«ng cã tÕ bµo 
 + Mµng m¹ch thô c¶m thÞ gi¸c.
 + Mµng líi
* M«i trêng trong suèt :
 + Thuû dÞch
 + ThÓ thuû tinh
 + DÞch thuû tinh TiÕt 51- Bµi 49: C¬ quan ph©n tÝch thÞ gi¸c
I- CƠ QUAN PHÂN TÍCH 2. CÊu t¹o cña mµng líi
- Gồm: + Cơ quan thụ cảm Mµng líi gåm :
 + D©y thÇn kinh + TÕ bµo nãn : TiÕp nhËn kÝch thÝch 
 + Bé phËn ph©n tÝch ë trung ¬ng ¸nh s¸ng m¹nh vµ mµu s¾c.
- Vai trò: Giúp cơ thể nhận biết các tác động + TÕ bµo que : TiÕp nhËn kÝch thÝch 
của môi trường. ¸nh s¸ng yÕu.
II- CƠ QUAN PHÂN TÍCH THỊ GIÁC + §iÓm vµng : N¬i tËp trung chñ yÕu 
 c¸c tÕ bµo nãn. 
 Gåm: TÕ bµo thô c¶m thÞ gi¸c(ë mµng líi + §iÓm mï : N¬i kh«ng cã tÕ bµo thô 
 cña cÇu m¾t), d©y thÇn kinh thÞ gi¸c, vïng c¶m thÞ gi¸c.
 thÞ gi¸c ë thuú chÈm.
1. CÊu t¹o cÇu m¾t 3. Sù t¹o ¶nh ë mµng líi
* Ba líp mµng : 
 + Mµng cøng
 + Mµng m¹ch H·y quan s¸t vµ theo 
 + Mµng líi dâi thÝ nghiÖm sau :
* M«i trêng trong suèt :
 + Thuû dÞch
 + ThÓ thuû tinh 13
 + DÞch thuû tinh S¬ ®å thÝ nghiÖm vÒ sù ®iÒu tiÕt ®é cong (®é héi tô) cña thÓ thuû tinh
 Từ thí nghiệm trên, em rút ra kết luận gì về vai trò của thể thuỷ 
 tinh trong cầu mắt?
 Thể thuỷ tinh phồng, dẹp ảnh của vật hiện trên điểm vàng 
  giúp ta nhìn rõ vật.
 Màng lưới
 C A B
 ThÓ thñy tinh
 15 Quá trình cảm nhận hình ảnh của cơ quan phân tích thị giác
 Vùng thị giác ở 
 thuỳ chẩm
 Tế bào que
 Tế bào nón
 Tế bào liên 
 lạc ngang
 Tế bào 
 hai cực
 Tế bào thần 
 kinh thị giác
 Dây thần kinh 
 thị giác
 H·y chän c¸c côm tõ: tÕ bµo thô c¶m; thÞ gi¸c; m«i trêng trong suèt 
 ®iÒn vµo chç trèng cho phï hîp
¸nh s¸ng ph¶n chiÕu tõ vËt qua.m«i trêng trong suèt............tíi mµng líi t¹o ¶nh thu 
nhá vµ ngîc sÏ kÝch thÝch c¸c tÕ bµo thô....... c¶mlµm xuÊt hiÖn xung thÇn kinh 
truyÒn vÒ vïng thÞ gi¸c .ë thuú chÈm cña ®¹i n·o cho ta c¶m nhËn vÒ h×nh ¶nh 
cña vËt. 17 TRÒ CHƠI
 Ngôi sao may mắn!
 LuËt ch¬i :
- Lớp chia làm 3 đội : A, B và C (Tương ứng với 3 dãy).
- Trên màn hình có 6 ngôi sao đánh số từ 1 đến 6. Lần
lượt mỗi đội chọn một ngôi sao để trả lời. Nếu trả lời
đúng sẽ được số điểm tương ứng, trong đó có một ngôi
sao may mắn, nếu đội nào không trả lời được thì phải
nhường quyền trả lời cho đội khác. Kết thúc trò chơi đội
nào được nhiều điểm hơn là đội thắng cuộc.
 (Mỗi câu hỏi có thời gian suy nghĩ 10 giây) 19 107238965410 HÕt10198765432 giê
 5 
 ®iÓm
Thµnh phÇn cña mét c¬ quan ph©n tÝch gåm: 
A.C¬ quan thô c¶m, d©y thÇn kinh. 
B. C¬ quan thô c¶m
C. Bé phËn ph©n tÝch ë trung ¬ng
D. C¶ A vµ C. 
 §¸p ¸n: D
 21 Ng«i sao may m¾n
 b¹n ®îc thëng 7 ®iÓm 
vµ mét trµng vç tay cña c¸c b¹n
 23 HÕt giê
9 107238965410 10198765432
®iÓm
 ThÓ thñy tinh trong cÇu m¾t cã vai trß
 A. ®iÒu chØnh lîng ¸nh s¸ng ®i vµo cÇu m¾t.
 B. ®iÒu tiÕt ®Ó nh×n râ vËt.
 C. gióp ta c¶m nhËn mµu s¾c cña vËt.
 D. dÉn truyÒn xung thÇn kinh vÒ thïy chÈm.
 §¸p ¸n: B
 25 107238965410 HÕt giê
 9 10198765432
 ®iÓm
H·y cho biÕt c¬ quan ph©n tÝch thÞ gi¸c gåm nh÷ng thµnh phÇn nµo?
 §¸p ¸n:
 C¬ quan ph©n tÝch thÞ gi¸c 
 cã cÊu t¹o gåm: TÕ bµo thô 
 c¶m thÞ gi¸c, d©y thÇn kinh 
 thÞ gi¸c vµ vïng thÞ gi¸c ë 
 thuú chÈm.
 27 Dặn dò:
- Học bài trong vở, trả lời câu hỏi 1, 2, 3, 
SGK.
- Xem trước bài 50: Vệ sinh mắt. Xem kĩ 
mục I “Các tật của mắt” và mục II “Các 
bệnh của mắt”.
- Sưu tầm tư liệu có liên quan đến các tật 
và bệnh của mắt.
 29