Đề kiểm tra giữa học kì I Ngữ Văn 9 - Năm học 2022-2023 - Trường THCS Trường Sơn (Có đáp án + Ma trận)

 ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN AN LÃO ĐỀ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ I
 TRƯỜNG THCS TRƯỜNG SƠN NĂM HỌC 2022 - 2023
 Môn: Ngữ văn 9
 ( Thời gian làm bài: 90 phút)
 I. MA TRẬN.
Mức độ Vận dụng Tổng
Chủ đề Nhận biết Thông hiểu Vận dụng thấp Vận dụng cao
 - Nhận biết tên - Hiểu nội dung văn 
 tác giả, tác bản.
 phẩm, hoàn 
 cảnh sáng tác, - Xác định biện pháp 
 thể loại, nghệ thuật và nêu tác 
 phương thức dụng của việc sử 
 biểu đạt...của dụng biện pháp nghệ 
 ĐỌC - 
 văn bản... thuật đó.
 HIỂU
 Số Số Số Số điểm Số Số điểm Số Số Số Số 
 câu điểm câu câu câu điểm câu điểm
 2 1,0 2 2,0 4 3,0
 - Viết đoạn văn Làm bài văn tự 
 ngắn liên hệ về sự có sử dụng 
 LÀM một vấn đề gợi yếu tố miêu tả, 
 VĂN ra từ văn bản. miêu tả nội 
(Tự sự) tâm và các 
 hình thức ngôn 
 ngữ (đối thoại, 
 độc thoại, độc 
 thoại nội tâm) 
 và yếu tố nghị 
 luận
 Số Số Số Số điểm Số Số điểm Số Số Số Số 
 câu điểm câu câu điểm
 câu câu điểm
 1 2 1 5,0 2 7,0
 Số Số Số Số điểm Số Số điểm Số Số điểm Số Số 
 câu điểm câu câu câu câu điểm
 Tổng 2 1,0 2 2,0 1 2,0 1 5,0 6 10
 10% 20% 20% 50% 100% ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN AN LÃO ĐỀ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ I 
 TRƯỜNG THCS TRƯỜNG SƠN NĂM HỌC: 2022 - 2023
 Môn: Ngữ văn 9
 (Thời gian làm bài: 60 phút)
 Phần I. Đọc hiểu (4 điểm)
 Tết vừa rồi, bà ngoại mình đã ra “quy định” mới. Tất cả các thành viên khi ngồi vào 
 bàn ăn không được sờ, liếc đến điện thoại. Ông bà ngoại cũng biết sử dụng Internet, 
 cũng đã “gia nhập” mạng xã hội để “bằng con, bằng cháu”, nhưng có lẽ, người ở thế 
 hệ cũ đã dự cảm được những bất an trong lối sống mới. Khi các con gặp nhau vào mỗi 
 dịp lễ tết, cúng giỗ thời gian ngắn ngủi đó, các con đã không còn bên nhau trọn vẹn 
 cảm xúc với ý thức “bây giờ và ở đây”. Các con có thể ngồi cạnh nhau, nhưng mỗi đứa 
 chăm chú dán mắt vào màn hình riêng nhỏ xíu, thỉnh thoảng lại ô a hay cười một mình. 
 Thời của mẹ, những cỏ cây, hoa lá, những côn trùng, dòng sông, con cá, con gà 
 những trải nghiệm trong veo ấy tuyệt vời hơn thứ hình ảnh có trong điện thoại thông 
 minh của các con. Thế hệ Z của các con ngày nay dễ chán nản và cáu gắt hơn, bởi ở đó, 
 có lẽ điều bình dị, đời thường chẳng còn làm các con thích thú.
 (Trích “Hãy là đứa trẻ bản lĩnh” Báo Sài Gòn, ngày 27/9/2020) 
 Câu 1 (0,5 điểm). Theo đoạn trích trên, Tết vừa rồi ông bà ngoại đã ra “quy định “mới 
 là gì?
 Câu 2 (0,5 điểm). Nội dung chính của đoạn văn trên là gì ?.
 Câu 3 (1,0 điểm). Phân tích hiệu quả của một biện pháp tu từ được sử dụng trong câu 
 văn sau: “Thời của mẹ, những cỏ cây, hoa lá, những côn trùng, dòng sông, con cá, con 
 gà những trải nghiệm trong veo ấy tuyệt vời hơn thứ hình ảnh có trong điện thoại 
 thông minh của các con”.
 Câu 4 (1,0 điểm). Bài học được rút ra cho bản thân từ đoạn trích trên?
 Phần II . Làm văn (7,0 điểm)
 Câu 1 (2,0 điểm). Từ nội dung đoạn văn trên, em hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 
 chữ ) trình bày suy nghĩ của em về vai trò của tình cảm gia đình trong cuộc sống của 
 mỗi chúng ta .
 Câu 2 (5,0 điểm). Tưởng tượng 20 năm sau em về thăm lại trường cũ. Hãy viết thư 
 cho một bạn học hồi ấy kể lại buổi thăm trường đầy xúc động đó. UBND HUYỆN AN LÃO
TRƯỜNG THCS TRƯỜNG SƠN HƯỚNG DẪN CHẤM BÀI KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ I
 NĂM HỌC 2022 - 2023
 Môn: Ngữ văn 9
 (Thời gian làm bài: 90 phút)
 I. ĐỌC HIỂU 
 CÂU YÊU CẦU CẦN ĐẠT ĐIỂM
 - Tết vừa rồi, bà ngoại mình đã ra “quy định” mới là: Tất cả các 0,5
 1
 thành viên khi ngồi vào bàn ăn không được sờ, liếc đến điện thoại.
 - Nội dung: 
 + Những băn khoăn, lo lắng về việc con cái mải mê điện thoại thông 
 minh, những cái mới mà đánh mất nhiều thứ quý giá khác trong cuộc 0,25
 2 sống, đặc biệt là những phút giây gia đình tụ họp;
 + Thể hiện những mong muốn các con biết trân trọng những thứ bình 
 dị vô cùng quý giá, những người trong gia đình biết quan tâm đến 0,25
 nhau. 
 - Biện pháp nghệ thuật liệt kê: “cỏ cây, hoa lá, những côn trùng, dòng 0,25
 sông, con cá, con gà”
 - Tác dụng biện pháp liệt kê:
 + Làm cho sự diễn đạt cụ thể, câu văn giàu hình ảnh, sinh động, hấp 
 dẫn gây ấn tượng với người đọc, người nghe.
 + Làm cho người đọc hiểu đầy đủ hơn những hình ảnh bình dị, đời 0,75
 3 thường nhưng vô cùng ý nghĩa của quê hương. Đồng thời thấy được 
 những trải nghiệm quá giá của tuổi thơ và tình cảm gắn bó yêu quê 
 hương của người mẹ.
 + Tác giả thể hiện thái độ băn khoăn, lo lắng, trăn trở trước vấn đề mải 
 mê điện thoại của giới trẻ. Đồng thời mong muốn các con biết trân 
 trọng những thứ bình dị vô cùng quý giá, những người trong gia đình 
 biết quan tâm đến nhau. 
 - HS nêu được một số bài học sau:
 + Nhận thức được những băn khoăn lo lắng, tình yêu thương của 
 người mẹ; 1,0
 + Nhận thức được mặt trái của sử dụng điện thoại: mải mê điện thoại 
 4 mà đánh mất những những điều quý giá trong cuộc sống như tình cảm 
 gia đình, trở nên cáu gắt, không biết quan tâm đến nhau;
 + Biết sử dụng điện thoại thông minh đúng lúc, đúng chỗ, không để 
 cuốn theo lối sống ảo .
 + .....
 II. LÀM VĂN
 Câu 1 (2,0 điểm)
 CÂU YÊU CẦU CẦN ĐẠT ĐIỂM A. Hình thức, kĩ năng
 - Viết đúng hình thức một đoạn văn nghị luận. 0,25
 - Đảm bảo dung lượng, lập luận thuyết phục, trình bày sạch sẽ, không 0,25
 mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.
 B. Nội dung, kiến thức
 Học sinh có thể có các cách trình bày khác nhau song phải đảm bảo 
 các ý cơ bản sau:
 a)Nêu vấn đề : 
 0,25
 Vai trò của tình cảm gia đình trong cuộc sống của mỗi chúng ta .
 b) Triển khai vấn đề:
 * Giải thích: 
 + Gia đình là một cộng đồng người sống chung và gắn bó với nhau 0,25
 bởi các mối quan hệ tình cảm, quan hệ hôn nhân, quan hệ huyết 
 thống, quan hệ nuôi dưỡng. 
 + Gia đình là cái nôi cơ sở nền tảng bồi dưỡng để hình thành nên 
 nhân cách con người.
 * Bàn luận:
 -Biểu hiện :
 + Ba mẹ thương yêu, chăm sóc con cái, luôn quan tâm và hỏi han 0,75
 con cái
 + Là cha mẹ luôn tạo điều kiện tốt nhất cho con.
1 + Là sự hi sinh cả tuổi thanh xuân của cha mẹ nuôi dạy con.
 + Ông bà tảo tần nuôi con khôn lớn, thương yêu cháu, dạy dỗ cháu 
 nên người.
 + Con cái thương yêu, kính trọng, hiếu thảo với ông bà cha mẹ.
 + Là khi con cháu học tập có thành tích tốt để ông bà cha mẹ vui.
 + Con cháu biết trách nhiệm và vai trò của mình để tạo niềm vui cho 
 ông bà, cha mẹ.
 + Anh chị em trong nhà yêu thương nhau, không tranh đua, không 
 ganh ghét nhau.
 - Vai trò, ý nghĩa của tình cảm gia đình: 
 + Gia đình có tình cảm gia đình sẽ vô cùng hạnh phúc
 + Được mọi người xung quanh thương yêu, quý mến và tôn trọng
 + Ông bà cha mẹ tự hào về con cháu hiếu thuận
 + Là sự động viên khích lệ cho những thành quả, thành công,..
 + Gia đình là chỗ dựa tinh thần và thể xác tốt nhất khi ta suy sụp
 + Là nơi đem lại sự bình yên cho mỗi người sau những bộn bề lo 
 toan của cuộc sống...
 - Mở rông, phản đề:
 + Bên cạnh những việc làm thể hiện tình cảm sâu sắc với gia đình 
 còn có những gia đình không có tình cảm sống bạc tình bạc nghĩa, 
 làm ảnh hưởng tiêu cực đến con người như bạo hành gia đình, con 
 bất hiếu...
 + Phê phán và lên án những con người coi thường và không biết trân trọng tình cảm gia đình, những người như thế một ngày nào đó sẽ 
 nhận được hậu quả thích đáng cho hành động của họ.
 * Bài học nhận thức, hành động:
 + Mỗi người cần phải trân trọng, hiểu rõ ý nghĩa và vị trí của gia 
 đình, tình yêu gia đình với bản thân mình. 
 + Để xây dựng một mái ấm gia đình hạnh phúc, mọi người luôn phải 
 chăm chút, yêu thương, gìn giữ.... 0,25
 + Trách nhiệm của mỗi cá nhân trong gia đình, có nhận thức đúng 
 đắn, xây dựng giữ gìn gia đình hạnh phúc đầm ấm một tế bào sống 
 có ích cho xã hội.
 c) Kết thúc vấn đề: Khẳng định, mở rộng.
Câu 2 (5điểm)
 Thang 
 Tiêu chí Nội dung cần đạt
 điểm
 - Bài viết đúng thể loại: kết hợp tự sự và biểu cảm . Hình thức một 0,5 
 lá thư, có kết cấu chặt chẽ, có bố cục rõ ràng, hợp lí; văn phong 
Kỹ năng mạch lạc, Có cảm xúc, không mắc lỗi chính tả.
 - Bài viết phải kết hợp vận dụng được yếu tố miêu tả (trong khi 
 kể)(cảnh vật,nhân vật,sự việc.) phù hợp.
 1. Phần đầu bức thư
 - Giới thiệu được tình huống về thăm trường cũ 
 + Lí do trở lại thăm trường cũ: 0,5 
 + Thăm trường vào thời gian nào ? Về trường với ai ?
 - Cảm xúc khái quát khi về thăm trường 
 2. Phần chính
 * Miêu tả quang cảnh trường cũ (có thể so sánh trường năm xưa 
 với hiện nay) 
 - Cảnh trường từ xa nhìn lại. 1,5 
 - Quang cảnh xung quanh trường.
 - Các dãy nhà cao tầng, các phòng học, sân chơi.
 - Trang thiết bị trong các phòng học...
Kiến 
 => Cần kết hợp yếu tố miêu tả và xen lẫn bộc lộ cảm xúc
thức
 * Kể lại cuộc gặp gỡ trò chuyện với các thầy cô giáo cũ 
 - Gặp gỡ đợc thầy cô nào? Không gặp được thầy cô nào? Vì sao? 1,5 
 - Thầy cô giờ như thế nào (hình dáng, tuổi tác, nước da, nụ cười, 
 ánh mắt, mái tóc, giọng nói...)
 - Cuộc trò chuyện với thầy cô diễn ra nh thế nào?
 => Chú ý kết hợp yếu tố miêu tả trong tả hình ảnh thầy cô và bộc 
 lộ tình cảm, cảm xúc. 0,5 
 * Cảm xúc khi đến trường và khi trở về (Sử dụng yếu tố độc thoại 
 nội tâm, miêu tả tâm trạng)
 + Quang cảnh trường và những người gặp lại đã gợi lại cho em 
 những kỉ niệm, những cảm xúc gì về ngôi trường năm xưa, về tuổi 
 ấu thơ trong sáng và đẹp đẽ. + Tâm trạng, cảm xúc của em trước cảnh trường hiện tại. 0,5 
 3. Phần cuối. 
 - Khẳng định tình cảm, trách nhiệm của bản thân với ngôi trường.
 - Lời hứa hẹn: Ước mơ, khát vọng gửi gắm về trường 
* Mức điểm:
- Điểm 5-6: Bài viết đúng các yêu cầu trên, đủ bố cục 3 phần, trình bày mạch lạc, hành 
văn lưu loát, bộc lộ được cảm xúc, không sai lỗi chính tả, câu, từ.
- Điểm 3-4: Bài viết đủ bố cục 3 phần; đúng kiểu bài tự sự; sử dụng đúng ngôi kể; đảm 
bảo nội dung sự việc được kể nhưng vận dụng các yếu tố miêu tả, miêu tả nội tâm, biểu 
cảm, nghị luận chưa sâu sắc; còn sai ít lỗi chính tả, câu, từ.
- Điểm 1-2: Bài viết sơ sài, thiếu nhiều ý; không kết hợp được các yếu tố miêu tả, miêu 
tả nội tâm, biểu cảm, nghị luận; hành văn lủng củng, rời rạc; bố cục không đầy đủ, sai 
nhiều lỗi câu, chữ.
- Điểm 0: không làm bài.
* Lưu ý: Trên đây chỉ là những định hướng, giám khảo cần căn cứ vào bài làm của học 
sinh để cho điểm phù hợp.