Giáo án Ngữ văn Lớp 9 - Tuần 22 đến 27

 Cho HS chép phần ghi bảng của các bài soạn từ tuần 22 đến tuần 27 
VĂN BẢN 
 CHÓ SÓI VÀ CỪU TRONG THƠ NGỤ NGÔN 
 CỦA LA PHÔNG-TEN 
@ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: 
 Giúp HS hiểu được cách cảm nhận và mô tả khác nhau giữa nhà khoa học và nhà thơ về cùng một 
đối tượng là con cừu và con chó sói. Qua đó thấy được đặc điểm của sáng tác nghệ thuật là vừa tôn 
trọng đối tượng khách quan, vừa đưa vào đối tượng cách nhìn, cách lí giải riêng mang đậm dấu ấn cá 
nhân. 
@ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 
 A. Ổn định lớp: 
 B. Kiểm tra bài cũ: 
 -Văn bản “Hành trang bước vào thế kỉ mới” của tác giả nào? Viết về v/đ gì? 
 -Nêu lên những cái mạnh, cái yếu trong tính cách, thói quen của người VN ta? 
 -Sửa phần luyện tập. 
 C. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy-học: 
 HOẠT ĐỘNG CỦA GV GHI BẢNG 
Hoạt động 1: I. Giới thiệu tác giả, tác 
 phẩm: ( SGK) 
I/Đọc tìm hiểu chú thích: 
-GV hướng dẫn cách đọc và đọc mẫu và gọi HS đọc lại(có thể 
đọc phân vai) 
Hỏi: Em biết gì về tác giả Hi-pô-li-ten? 
Hỏi: Em cho biết vị trí của đoạn trích trong công trình nghiên 
cứu’’La Phông-Ten và thơ ngụ ngôn của ông?’’ 
-GV gợi ý HS một số từ khó ở phần chú thích như: bệ hạ, bạo 
chúa, lấm lét, gã vô lại 
Hỏi: Văn bản này thụôc kiểu gì? 
Hỏi:Theo em nghị luận văn chương và nghị luận xã hội có gì 
khác nhau? 
-GV gọi HS chia đoạn và tìm ý chính mỗi đoạn. (Có thể chia 
thành 3 đoạn- Nên định hướng HS chia 2 đoạn). HOẠT ĐỘNG CỦA GV GHI BẢNG 
sói? Vì sao ông không nói đến nỗi bất hạnh của chó sói? 
-GV nêu câu hỏi thảo luận tổ. (Dùng đèn chiếu để phóng to 
câu hỏi lên bảng) 
“Chứng minh rằng nhận định hình tượng chó sói trong bài thơ 
Chó sói và cừu không hoàn toàn đúng như nhận xét củaHi-Pô-
Li-Ten mà chỉ phần nào có thể xem là đáng cười (hài kịch của 
sự ngu ngốc) còn chủ yếu lại là đáng ghét (bi kịch của sự độc 
ác)? 
-GV đúc kết lại và cho HS rút ra bài học. 
Hỏi:Bằng cách so sánh hình tượng chó sói và cừu trong thơ 
ngụ ngôn của La Phông-Ten với những dòng viết về 2 con vật 
này của Buy-Phông, Hi-Pô-Li-Ten đã nêu bật được điều gì? 
-GV cho HS ghi phần ghi nhớ trong SGK vào tập hoặc GV 
chốt lại các ý lớn. 
-GV bình: 
Nhận định của H.Ten đúng vì ông đã nghiên cứu bao quát 
nhiều bài thơ của La-Phông –Ten (Chó sói và chó nhà, Chó 
sói và Cò, Chó sói trở thành gã chăn cừu) chứ không riêng gì 
bài này. Vì nó ngu ngốc đáng cười vì bị đói meo (mấy lần). 
Nó gian giảo, độc ác, bắt nạt kẻ yếu nên đáng ghét. Đây là 
nhận xét mà tác giả đúc kết từ việc đối sánh, chọn lựa, rút ra 
được thể hiện cách nhìn, sự suy nghĩ của nhà văn. Nói cách 
khác, tác giả cho người đọc dễ dàng nhận thức được rằng hình 
tượng nghệ thuật không phải là sự sao chép hiện thực mà là 
sáng tạo của nghệ sĩ trên cơ sở hiện thực, nó còn mang quan 
niệm, cách nhìn, sự đánh giá riêng của nghệ sĩ. 
(Có thể thay bằng câu hỏi:Vì sao nhận định của H-Ten ở câu 
cuối cùng Ông để cho sự ngu ngốc” sẽ không chính xác nếu 2-Hình tượng chó sói: 
chỉ vận dụng vào bài thơ Chó sói và cừu non) 
 La Phông- Buy-
III/ Tổng kết: Ten Phông 
Ghi nhớ:SGK -Bạo chúa -Thù ghét 
IV/Luyện tập: -Khốn khổ -Bộ mặt 
 lấm lét 
HOẠT ĐỘNG 4: Luyện tập-Củng cố. -Bát hạnh 
 -Mùi hôi 
-GV dùng đèn chiếu phóng to câu hỏi trắc nghiệm và gọi HS -Gầy giơ 
 gớm ghiếc 
trả lời xương 
Câu hỏi trắc nghiệm: Chó sói ác độc, ngu ngốc. 
1-Văn bản được viết theo kiểu nghị luận nào? Họat động của thầy và trò Ghi bảng 
Hoạt động 1 : Đọc –tìm hiểu chú thích. I Giới thiệu: 
Tìm hiểu về tác giả, tác phẩm. 1) Tác giả 
GV cho hs đọc chú thích về tác giả trong SGK. GV giới thiệu những 2) Tác phẩm: 
nét cơ bản về nhà thơ ( GV có thể đưa chân dung tác giả) tên tác 
phẩm tiêu biểu là Điêu tàn, nêu xuất xứ tác phẩm trích trong tập 
“Hoa ngày thường ”. 3) Bố cục : 3 phần 
GV hướng dẫn đọc, tìm hiểu chú thích và bố cục. .Con cò – lời ru. 
Lưu ý cách đọc câu thơ có nhịp ngắn, dài không đều, các câu điệp .Con cò –cuộc đời. 
cấu trúc gần với điệu hát ru. 
 .Con cò – Lòng mẹ. 
GV đọc mẫu phần 1, gọi hs đọc. 
GV hỏi thể thơ trong bài thơ? ( tự do) 
-3 phần của bài có nội dung gì ? 
( Bao trùm toàn bài thơ là hình tượng nào? Mỗi đoạn hình tượng ấy 
diễn tả như thế nào?) II . Tìm hiểu văn bản 
Hoạt động 2: hướng dẫn hs đọc- tìm hiểu văn bản. 1.Con cò- lời ru 
Tìm hiểu phần 1 Con còn bế trên tay 
-Đoạn thơ gợi cho em nhớ đến hình ảnh Cò ở những bài ca dao từng Con chưa biết con cò 
được làm hàt ru nào? Nhưng trong lời mẹ hát 
Thảo luận: Ở mỗi bài hát ru ấy em cảm nhận được điều gì về thân Có cánh cò đang bay 
phận con Cò? 
  Điệp từ, nhịp thơ ngắn. 
GV gợi ý: 
 + Lời ru của mẹ đã mang cánh cò đến giấc 
Em bắt gặp hình tượng con cò như thế nào trong những bài ca dao ? ngủ của con. 
-Hình tượng con cò bay lả bay la gợi liên tưởng đến điều gì? bay lả bay la 
- Con cò bay la  cò nhọc nhằn trong nhịp sống thong thả, bình yên. cổng phủ Đồng Đăng 
-con cò đi ăn đêm  cò lặn lội kiềm sống. Con cò ăn đêm. 
 tượng trưng cho người mẹ, người phụ nữ nhọc nhằn lam lũ. gặp cành mềm sợ xáo măng . 
 Lời ru của mẹ đầy ắp những cánh cò. 
-Cò đi ăn đêm diễn tả đời sống như thế nào? -Ngủ yên! Ngủ yên !Ngủ yên! 
GV nhận xét – sơ kết ý -Con chưa biết : con cò, com vạc, những 
-Em cảm nhận được điều gì về cách đón nhận của em bé non nớt đối cành mềm. 
với hình tượng cò từ những lời ru ? ( em bé đã hiểu ý nghĩa của hình  Em bé đón nhận cò trong lời ru thật mơ 
tượng con cò chưa? Những câu thơ nào nêu rõ ? Cò trong lời ru đến mộng ( êm ái vô tư như tuổi thơ em ). 
với em có nghĩa gì? ) 
 Hình ảnh con cò trong lời ru đi vào lòng 
 Từ việc cảm nhận của em bé trong lời ru về hình con cò, em thấy em bé một cách vô thức  bước đầu nuôi 
cách đón nhận điệu hồn dân tộc của mỗi con người như thế nào? dưỡng tâm hồn con người. 
( GV có thể bình ý này: Hình ảnh con cò đến với tâm hồn tuổi ấu thơ 2. Con cò – Cuộc đời 
một cách vô thức, đón nhận sự vỗ về trong những âm điệu ngọt ngào 
dịu dàng của lời ru  cảm nhận bằng trực giác tình yêu và sự che a. Khi còn trong nôi 
chở của người mẹ. Đây cũng là bước khởi đầu để bời dưỡng tâm hồn 
 -Cò vào trong tổ Họat động của thầy và trò Ghi bảng 
 Chuẩn bị : Cách làm bài văn nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo 
 lí . 
 Thanh Hải 
 @ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: ( SGV) 
 @ TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC: 
 Hoạt động cuả thầy và trò Ghi bảng 
Hoạt động 1: I. Giới thiệu: 
 1.Kiểm tra bài cũ : 1.Tác giả : SGK 
 2.Giới thiệu bài mới : 2.Tác phẩm: 
 3. Cho HS đọc ít nhất 2 lần bài thơ - Thơ năm chữ. 
Hoạt động 2: - Nhịp thơ  
I. Tìm hiểu khái quát về tác giả và tác phẩm : - Giọng thơ thay đổi theo mạch cảm 
 xúc. 
 1. Tác giả : Cho HS đọc phần chú thích trong SGK. Lưu ý 
: Thanh Hải là nhà thơ của xứ Huế ông mất vào tháng - Chủ đề – nội dung: Tình yêu quê 
12-1980 hương đất nước và con người của nhà 
 thơ Thanh Hải được thể hiện qua cảm 
 2. Tác phẩm: 
 xúc của ông về mùa xuân và ước 
- Hoàn cảnh sáng tác : tháng 11-1980. Bài thơ được viết cống hiến vô cùng chân thành. 
trên giường bệnh, khi nhà thơ cận kề với cái chết. 
 - Bố cục hai phần: 3 khổ đầu: Cảm 
- Bài thơ được viết theo thể loại gì? Gồm có mấy khổ? xúc về mùa xuân. 3 k cuối: Ước nguyện 
Nhận xét số câu trong trong mỗi khổ? Em thấy có điểm gì cống hiến chân thành . 
đặc biệt trong mỗi khổ thơ về mặt nghệ thuật? Từ đó tạo 
nên nhịp điệu như thế nào cho bài thơ? 
- Bài thơ còn có giọng điệu ra sao? 
 Hoạt động 4: Tổng kết “ một muà xuân nho nhỏ” khiêm tốn 
 thầm lặng. 
Em hiểu như thế nào về nhan đề “Muà xuân nho nhỏ” ? 
Nêu chủ đề bài thơ một lần nữa. Cách ngắt nhịp, gieo vần, III. Ghi nhớ: (SGK/58) 
điệp ngữ được sử dụng như thế nào để tạo được nhạc điệu 
 IV. Luyện tập : 
ấy? 
 DẶN DÒ: 
 - Học thuộc lòng bài thơ 
 - Phát biểu cảm nghĩ của em về nhan đề bài đề trong một đoạn văn từ 5 đến 8 câu. 
 - Soạn bài: “ Viếng lăng Bác” 
 Viễn Phương 
 @ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: (SGV) 
 @ TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC: 
 1. Ổn định tổ chức 
 2. Bài cũ : Cảm nhận của em về bài thơ Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải ? 
 3. Bài mới : 
 Năm 1976 đất nước thống nhất, lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh khánh thành, nhà thơ Viễn Phương được 
 vinh dự cùng đoàn đại biểu miền Nam ra thăm miền Bắc vào lăng viếng Bác. Xúc động trước lăng 
 Người, tác giả đã sáng tác thành công bài thơ Viếng lăng Bác 
 Họat động của thầy và trò Ghi bảng Họat động của thầy và trò Ghi bảng 
? Tác giả đang ở vị trí nào? Khổ thơ 2: 
? Ý nghĩa ẩn dụ của mặt trời thứ hai là gì? Vì sao có thể tạo Mặt trời đi qua trên lăng 
một ẩn dụ như thế ? 
 Mặt trời trong lăng rất đỏ 
? Điều đó nói lên tình cảm của nhà thơ ntn? 
 (hình ảnh sóng đôi ->ẩn dụ ) 
? Hai câu thơ : Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ-
 ->sự tôn kính 
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân đã miêu tả 
cảnh gì? Tác giả đã dùng biện pháp tu từ nào để miêu tả? dòng người đi trong thương nhớ 
? Hãy phân tích phép tu từ vừa nêu trong bài thơ? Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín 
 mùa xuân 
? Khổ 2 đã bộc lộ tình cảm của nhà thơ ntn về Bác? 
 (điệp ngư,õ hình ảnh ẩn dụ sáng tạo) 
* HS đọc khổ ba 
 ->Tấm lòng thành kính 
Khổ thơ diễn tả cảm xúc suy nghĩ của tác giả khi ở trong 
lăng. Lúc này bước chân của VP đã chầm chậm đến gần 
Bác hơn, có thể nhìn thấy rõ khuôn mặt Bác đang chìm vào 
 Khổ thơ 3: 
giấc ngàn thu 
 Bác nằm trong giấc ngủ bình yên 
Hướng dẫn THẢO LUẬN nhóm 
 Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền 
? Hình ảnh nào trong khổ thơ có sức biểu cảm trực tiếp tâm 
trạng xúc động cao độ của tác giả khi ngắm Bác ngủ ? trời xanh mãi mãi 
Cảm nhận của em về lời thơ này qua từ biểu cảm trực tiếp nhói trong tim 
đó ? 
 (hình ảnh ẩn dụ) ->giấc ngủ bình 
Các nhóm trình bày-nhận xét chéo-GV bổ sung đánh giá yên ,trong thương nhớ ->Bác sống 
* Học sinh đọc khổ cuối mãi trong với non sông đất nước 
 .Nhưng đau xót tận cùng khi Bác 
? Cùng với nước mắt tuôn trào khi rời lăng ,người con đã 
 vĩnh viễn ra đi 
nguyện ước những gì? 
? Phân tích tác dụng của phép điệp ngữ :muốùn làm trong 
khổ thơ ? Khổ thơ 4: 
? Phân tích hình ảnh cây tre ở đầu và cuối bài thơ? - Thương trào nước mắt 
Hoạt động 3 Tổng kết - Muốn làm chim hót 
- Đọc lại và diễn cảm bài thơ - Muốn làm đóa hoa 
? Em có nhận xét gì về giọng điệu của bài thơ? Những yếu - Muốn làm cây tre 
tố nghệ thuật chính nào góp phần thể hiện giọng điệu đó ? (điệp ngữ )->ước nguyện được ở 
Liên hệ :Bài thơ Viếng lăng Bác đã nói hộ lòng ta những bên Bác ,hóa thân hòa nhập vào 
tình cảm nào với Bác Hồ ? (ngưỡng mộ , kính yêu, tự hào cảnh vật để bước tiếp lí tưởng của 
và biết ơn Bác ) Người 
Hoạt động 4 Luyện tập HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC GHI BẢNG 
? Em hãy xác định thể loại của văn bản? 
? Cho biết nội dung và chủ đề bài thơ? 
*HOẠT ĐỘNG 2: II. Tìm hiểu văn bản: 
? Đọc lại bài thơ và cho biết những từ ngữ, hình ảnh 1. Sự biến đổi của trời đất sang 
nào điễn đạt sự chuyển mùa? thu: 
? Giá trị gợi cảm của những chi tiết, hình ảnh thơ đó - Hương ổi trong gío; Sương 
là gì? chùng chình, sông dềnh dàng; 
 Chim vội vã; Mây trôi vắt mình ; 
? Em hãy phân tích giá trị biểu đạt của các từ láy ( )
 Còn nắng – bớt mưa... 
“chùng chình, dềnh dàng, vội vã”? 
 -> Từ láy có sức gợi tả, gợi cảm -
 THẢO LUẬN: 
 > Dấu hiệu chuyển mùa sang thu. 
? Nhận xét về tâm trạng cảm nhận và cách miêu 
 - H/a: Mây vắt sang thu -> Nhân 
tả thiên nhiên của nhà thơ Hữu Thỉnh? 
 hó bất ngờ tinh tế gợi không gian 
(Hs trao đổi theo nhóm, trình bày trước lớp-> GV trời cao xanh, mây trắng, ít mưa. 
nhận xét và bình: 
 2. Cảm xúc của nhà thơ: 
Nhà thơ có một tâm trạng ngỡ ngàng, nhận ra cảm 
 - Bỗng, hình như -> tâm trạng ngỡ 
xúc bâng khuâng: Bỗng, Hình như có mùi thoang 
 ngàng, cảm xúc bâng khuâng khi 
thoảng, mộc mạc của hương ổi quê nhà phả trong 
 thu về. 
gió. Cảm giác đến thật bất chợt “bỗng nhân ra” cứ 
vấn vít, vương lại trong tâm hồn nhà thơ khiến ông - Sấm bớt bất ngờ ->hàng cây 
cảm thấy cả những hạt sương thu mềm mại, ươn ướt không còn bị giật mình -> Nhân 
giăng qua ngõ. Mùa thu lại về mang theo sương hoá, tả thực độc đáo về hiện 
chùng chình qua ngõ, thứ sương thu mềm mại nhẹ tượng thiên nhiên, được diễn tả 
nhàng đến tự lúc nào khiến nhà thơ giật mình hơi bối ngộ nghĩnh nhằm gởi gắm suy 
rối, ngỡ ngàng trước hương thu đến bất chợt trên ngẫm: Dù có những tác động bất 
quê hương, nhà thơ hỏi lại mình cho chắc chắn : thường của ngoại cảnh, cuộc đời 
Hình như thu đã về trên những con đừơng bờ đê, trên nhưng phải có niềm tin vững 
những con sông và cả những cánh chim trời...) vàng vào thiên nhiên, cuộc sống. 
? Theo em, tác giả có suy ngẫm gì trong hai câu thơ 
cuối? Tại sao vậy? III. Ghi nhớ: 
* HOẠT ĐỘNG 3: - Nghệ thuật thơ trữ tình, giọng 
- Đọc thầm lại bài thơ, cảm xúc ntn đang dâng tràn nhẹ, lắng đọng. 
trong em? Em có nhận xét gì về nghệ thuật của bài - Vẻ đẹp giao mùa, tâm trạng 
thơ? bâng khuâng, say trước thiên 
 (GV hướng vào ghi nhớ -> Gọi đọc phần ghi nhớ nhiên. 
tr.71 ) * Học ghi nhớ tr 71. 
 IV. Luyện tập: 
 -HS viết đoạn văn lên bảng -> 
*HOẠT ĐỘNG 4: Luyện tập GV sửa HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC GHI BẢNG 
- Bài thơ được sáng tác trong khoảng thời gian nào? - Lời cha nói với con về cội nguồn 
 quê hương, về đất nước, tình người dân 
- GV hướng dẫn đọc: Cần đọc nhẹ nhàng tha thiết như lời 
 quê và lời dặn dò với con. 
tâm tình, thủ thỉ những điều cha nói với con.-> GV đọc 
mẫu, gọi 2 hs đọc -> cho nhận xét. 
- Bài thơ viết về điều gì?(đại ý) 
- Đọc bài thơ em có cảm nhận gì về nhan đề, cấu tứ của 
bài thơ? 
 ( Nhan đề bình dị, lời thơ hồn nhiên chan chất như người 
dân tộc Tày. Bài thơ gồm 28 câu, câu ngắn chỉ 2 chữ, câu 
dài 10 chữ, phần nhiều là những câu 4-5 chữ, có cậu như 
khẩu ngữ gợi thấm đẫm tình cha thương con rất mộc mạc, 
chân tình, ấm áp bằng cách nói của người dân miền núi 
phía Bắc.) 
- Em định chia bố cục bài thơ làm mấy phần, ý từng đoạn 
ra sao? 
 ( Đoạn 1: Cha nói với con về sự nâng đỡ của cha mẹ, 
gắn bó với cuộc sống lao động trên quê hương. 
 Đoạn 2: Nhắc con lòng tự hào về sức sống mạnh mẽ, 
bền bỉ, truyền thống cao đẹp của con người quê hương, 
mong ứơc con hãy kế tục xứng đáng với truyền thống ấy) 
*HOẠT ĐỘNG 2: Phân tích đoạn 1: 
- Đọc thầm 4 câu thơ đầu, em có cảm nhận gì về không 
khí gia đình ? Hãy phân tích niềm vui của cha mẹ muốn 
nói với con về tình cảm gia đình ? II. Tìm hiểu văn bản: 
 (Không khí gia đình tràn ngập tiếng nói cười bi bô của 1.Nói với con về tình cảm gia đình và 
một em bé đang tập đi, tập nói. Lúc sà vào lòng mẹ, lúc quê hương: 
lại níu tay cha. Điệp ngữ “Bước tới” và động từ 
“chạm”làm rõ cảnh gia đình hạnh phúc, hân hoan đầm - Tình cảm cha mẹ 
 -> nâng đỡ từng bước đi, đón 
ấm.Cả gia đình nâng đón, chăm chút từng bước đi, dành 
 nhận tiếng nói, tiếng cười của con. 
cho con sự ngọt ngào êm ái trong từng tiếng nói tiếng 
cười.) - Truyền thống của quê hương 
 -> Rừng núi, con đường làng bản 
 THẢO LUẬN: 
 che chở, nuôi dưỡng tâm hồn cho con. 
- Hãy đọc 7 câu thơ cuối đoạn 1 : 
 => Tình cảm ngọt ngào, êm ái, vui tươi 
 + Tại sao nhà thơ lại dùng những hình ảnh: “Đan lờ, cài của gia đình, thiên nhiên nuôi dưỡng 
nan hoa, rừng cho hoa, con đường cho những tấm lòng”; con khôn lớn. 
Em nghĩ gì về những hình ảnh thơ này? 
 + Qua những h/a thơ ấy nhà thơ muốn nhắn nhủ với con HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC GHI BẢNG 
cuộc sống, giàu nghĩa tình mà còn đáng thương lắm con ơi! đẹp của dân tộc mình: 
 Bao gian khó,đói nghèo, thử thách cực nhọc, nhưng - Cao đo nỗi buồn 
người đồng mình “chẳng mấy ai nhỏ bé”, bao niềm vui nỗi 
 Xa nuôi chí lớn 
buồn đã đeo đuổi luyện rèn và hun đúc chí khí, trí tuệ, tâm 
hồn cho người dân quê mình. Giờ đây người đồng mình đã -> Mộc mạc nhưng giàu chí khí, niềm 
“cao đo nỗi buồn, xa nuôi chí lớn”, thể hiện một bản lĩnh tin, cần cù,nhẫn nại, vượt khó. 
sống đẹp của dân tộc tày có niềm tin, lạc quan và ý chi 
 - không chê đá gập ghềnh 
vươn lên. Không chê thung nghèo đói, 
 Cha nói cho con thấy “người đồng mình thô sơ da thịt” Không lo cực nhọc 
chân đất, lưng trần , sống mộc mạc, chân chất nhưng giàu 
chí khí, lòng cần cù, có niềm tin, chất phác, thật thà đã -> Chịu vất vả và mạnh mẽ, bền bỉ gắn 
làm lên truyền thống, phong tục tập quán tốt đẹp bó với quê hương dẫu còn đói nghèo. 
của quê hương : - Người đồng mình: 
 Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con 
 “ Sống trên đá......thì làm phong tục”) 
 Tự đục đá kê cao quê hương 
? Cha còn nói với con điều gì nữa trong đoạn thơ vừa đọc? 
 -> Sống có nghĩa tình và thuỷ chung. 
 (Những vất vả của người đồng mình phả chịu sau bao 
 => Dặn dò con trìu mến thiết tha: 
năm tháng dài chiến tranh, quê hương chưa giàu đẹp, 
nhưng người dân tộc Tày luôn mạnh mẽ, khoáng đạt bền + Phải tự hào với truyền thống quê 
bỉ luôn gắn bó với quê hương dẫu còn cực nhọc đói nghèo hương, biết vượt qua gian khó bằng ý 
phải “lên thác xuống ghềnh...cực nhọc”. chí nghị lực của mình. 
 Cha muốn nói với con phải gắn bó với quê hương, + Biết tin tưởng vào truyền thống, 
không được chê, không ngại lo khó khăn thử thách, con phong tục tập quán tốt quán tốt đẹp của 
không được sống tầm thường, sống hèn kém, phải lao quê hương và vững bước trên đường 
động để “tự kê quê hương”: đời. 
 Người đồng mình:“Sống trên đá không......thì làm 
phong tục”) 
? Đọc 4 câu thơ cuối, Cha muốn con phải có thái độ như 
thế nào với quê hương? Cha dặn dò con điều gì? 
 (Cha nhắn con khi “lên đường” không bao giờ được sống 
tầm thường, “nhỏ bé”con phải sống có nghĩa tình, biết 
chấp nhận gian khó. Bằng ý chi niềm tin của mình con 
phải biết vượt lên số phận, sống thuỷ chung tình nghĩa, tự 
hào với truyền thống của quê hương để vững bước “lên 
đường”.) 
 III. Ghi nhớ: 
*HOẠT ĐỘNG 4: Nhận xét nội dung nghệ thuật của bài 
 1. Nghệ thuật: 
thơ: giọng trìu mến thiết tha, 
 cách nói dùng nhiều hình ảnh dân tộc 
? Đọc lại bài thơ, em có cảm xúc gì trong câu gọi“con ơi” miền núi. 
được lồng vào điệp ngữ “Người đồng mình”? 
 2. Nội dung: Ngợi ca những truyền