Giáo án ôn tập Ngữ văn Lớp 9 - Tuần 28+29

 Tuần 28 
 1. Mây và sóng;
 2. Ôn tập về thơ;
 3. Nghĩa tường minh và hàm ý (tiếp);
 4. Kiểm tra Văn (phần thơ);
 A. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC
- Cảm nhận được ý nghĩa thiêng liêng của tình mẫu tử, thấy được nét đặc sắc nghệ thuật trong sáng 
 tạo tứ thơ bằng những cuộc đối thoại tưởng tượng và xây dựng hình ảnh thiên nhiên.
- Ôn tập, hệ thống hóa kiến thức cơ bản về các tác phẩm thơ hiện đại Việt Nam học trong chương 
trình Ngữ Văn lớp 9. Củng cố những tri thức về thể loại thơ trữ tình đã hình thành qua quá trình học 
các tác phẩm thơ trong chương trình Ngữ văn 9 và các lớp dưới. Bước đầu hình thành hiểu biết sơ 
lược về đặc điểm và thành tựu của thơ Việt nam từ sau Cách mạng tháng Tám 1945.
- Giúp học sinh nhận biết hai điều kiện sử dụng hàm ý.
+ Người nói ( viết) có ý thức đưa hàm ý vào câu nói.
+ Người nghe có đủ năng lực giải đoán hàm ý.
 B. NỘI DUNG GHI BÀI
I. ĐỌC – HIỂU CHÚ THÍCH
 1. TÁC GIẢ:
- Ra- bin – đra-nát Ta-go, nhà thơ hiện đại lớn nhất 
 Ấn Độ. Được trao giải thưởng Nô-ben văn học 
 (1913) I. LẬP BẢNG THỐNG KÊ
 Thống kê tất cả các tác phẩm thơ hiện đại Việt Nam đã học trong sách Ngữ văn 9 (Cả hai tập)
ST Tên bài Tác giả Năm Thể Nội dung Đặc sắc nghệ 
T thơ sáng tác thơ thuật 
1 Đồng Chí Chính 1948 Tự do Tình đồng chí của những Chi tiết, hình ảnh 
 người lính dựa trên cơ sở cùng ngôn ngữ bình dị 
 Hữu
 chung cảnh ngộ và lí tưởng chân thực, cô 
 chiến đấu, được thể hiện thật đọng, giàu sức 
 tự nhiên, bình dị mà sâu sắc biểu cảm.
 trong mọi hoàn cảnh, nó góp 
 phần quan trọng tạo nên sức 
 mạnh và vẻ đẹp tinh thần của 
 người lính cách mạng.
2 Bài thơ về Phạm 1969 Tự do - Qua hình ảnh những chiếc xe - Chất liệu hiện 
 tiểu đội xe Tiến không kính, khắc hoạ nổi bật thực sinh động. 
 không Duật hình ảnh những người lính lái Tứ thơ độc đáo, 
 kính xe xe trên tuyến đường Giọng điệu khoẻ 
 Trường Sơn trong thời kì khoắn tự nhiên, 
 kháng chiến chống Mĩ với tư lời thơ gần với 
 thế hiện ngang, tinh thần dũng lời nói
 cảm và ý chí quyết tâm chiến 
 đấu giải phóng Miền Nam.
3 Đoàn Huy 1958 Bảy - Khắc họa những hình ảnh Nhiều hình ảnh 
 thuyền Cận chữ đẹp, tráng lệ về thiên nhiên, vũ đẹp, rộng lớn 
 đánh cá trụ và người lao động trên biển được sáng tạo 
 theo hành trình chuyến ra khơi bằng liên tưởng 
 đánh cá của đoàn thuyền. Qua và tưởng tượng; 
 đó thể hiện cảm xúc về thiên âm hưởng khỏe 
 nhiên và lao động, niềm vui khoắn và lạc 
 trong cuộc sống mới. quan. 
4 Bếp lửa Bằng 1963 Kết hợp - Những kỉ niệm đầy xúc động - Kết hợp giữa 
 Việt 7 và 8 về bà và tình bà cháu, thểhiện biểu cảm với 
 chữ lòng kính yêu trân trọng và miêu tả và bình 
 biết ơn của cháu đối với bà và luận; sáng tạo 
 cũng là đối với gia đình, quê hình ảnh bếp lửa 
 hương, đất nước. gắn liền với hình 
 ảnh người bà 
5 Khúc hát Nguyễn 1971 8 chữ Thể hiện tình yêu thương con - Hình ảnh bình 
 ru những Khoa của người mẹ dân tộc Tà -ôi dị mà giàu ý 
 em bé lớn Điềm gắn liền với lòng yêu nước nghĩa biểu tượng; 
 lên trên tinh thần chiến đấuvà khát giọng điệu chân 1. Từ các tác phẩm thống kê ở bảng trên mục I, hãy ghi tên các bài thơ theo từng giai 
 đoạn dưới đây:
 a. Giai đoạn kháng chiến chống Pháp ( 1945 - 1954)
 b. Giai đoạn hòa bình sau cuộc kháng chiến chống Pháp ( 1954-1964)
 c. Giai đoạn kháng chiến chống Mĩ ( 1964 - 1975)
 d. Giai đoạn từ sau năm 1975
 2. Nhận xét về hình ảnh người lính và tình đồng đội của họ trong các bài thơ Đồng chí, 
 Bài thơ về tiểu đội xe không kính, Ánh trăng.
 3. Phân tích một khổ thơ mà em thích nhất trong các bài thơ đã học
I. ĐIỀU KIỆN SỬ DỤNG HÀM Ý
1.Ví dụ
- Con chỉ được ăn ở nhà bữa này nữa thôi. 
->Sau bữa ăn này con không còn được ở nhà với thầy mẹ và các em nữa. Mẹ đã bán con.
- Câu 2: Mẹ đã bán con cho nhà cụ Nghị thôn Đoài.
=> Hàm ý rõ hơn. 
- Sự giãy nảy trong tiếng khóc: U bán con thật đấy ư -> cái Tý hiểu hàm ý.
2.Ghi nhớ/ SGK T 91
II. LUYỆN TẬP
 HS hoàn thành các bài tập trong SGK T 91-92-93 từ bài 1 đến bài 5 Tuần 29
 1. Tổng kết phần văn bản nhật dụng;
 2. Chương trình địa phương (phần Tiếng Việt);
 3. Bến quê
 A.TRỌNG TÂM KIẾN THỨC
- Trên cơ sở nhận thức tiêu chuẩn đầu tiên và chủ yếu của văn bản nhật dụng là tính cập nhật của nội 
dung, hệ thống hóa được chủ đề của các văn bản nhật dụng trong chương trình ngữ văn THCS.
- Học sinh biết sử dụng từ ngữ địa phương trong đời sống cũng như nhận xét về cách sử dụng từ ngữ 
địa phương trong những văn bản phổ biến rộng rãi ( như trong văn chương nghệ thuật ).
- Giúp học sinh qua cảnh ngộ và tâm trạng của nhân vật Nghĩ trong truyện, cảm nhận được ý nghĩa 
triết lí mang tính trải nghiệm về cuộc đời con người, biết nhận ra những vẻ đẹp bình dị và quý giá 
trong những gì gần gũi của quê hương, gia đình. Thấy và phân tích được những đặc sắc của truyện: tạo 
tình huống nghịch lí, trần thuật qua dòng nội tâm nhân vật, ngôn ngữ và giọng điệu đầy chất suy tư, 
hình ảnh biểu tượng.
 B.NỘI DUNG GHI BÀI
1. Khái niệm về văn bản nhật dụng.
- Văn bản nhật dung không phải là khái niệm cụ thể loại cũng không chỉ 1 kiểu văn bản. Nó chỉ đề cập 
tới chức năng đề tài và tính cập nhật của nội dung văn bản.
- Tính cập nhật trong văn bản nhật dụng được thể hiện ở đề tài và nội dung của văn bản.
2. Nội dung của văn bản nhật dụng.
- Vấn đề về di tích lịch sử.
- Dang lam thắng cảnh.
- Giáo dục - gia đình.
- Môi trường.
- Quyền trẻ em. I. ĐỌC – HIỂU CHÚ THÍCH
 1 TÁC GIẢ:
- Nguyễn Minh Châu - một cây bút văn xuôi tiêu 
 biểu của nền văn học thời kì kháng chiến chống Mĩ
 2 TÁC PHẨM
- Truyện ngắn Bến quê được in trong tập cùng tên 
 của tác giả xuất bản năm 1985
- Bố cục: 3 phần. 
- Tóm tắt
 II. ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN
 1. Tình huống truyện 
- Nhĩ từng đi khắp nơi trên thế giới, thế mà giờ đây muốn nhích người đến bên cửa sổ thì việc ấy 
 khó khăn như phải đi hết 1vòng trái đất.
- Nhĩ phát hiện ra vẻ đẹp bãi bồi bên kia sông ngay trước cửa sổ nhà mình, anh muốn nhờ cậy con 
 trai thay mình sang bên kia sông nhưng cậu ta lại sà vào đám chơi cờ thế trên hè phố và có thể lỡ 
 chuyến đ̣ò sang duy nhất trong ngày.
  Tình huống trớ trêu, nghịch lí.
 2. Những cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật Nhĩ.
- Cảm nhận của Nhĩ về cảnh thiên nhiên: