Sáng kiến kinh nghiệm Ứng dụng công nghệ thông tin vào trong giảng dạy phần vẽ kỹ thuật

 PHÒNG GIÁO DỤC QUẬN 4 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
 Trường THCS NGUYỄN HUỆ Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
 Quận 4, ngày 20 tháng 05 năm 2020
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
 Đề tài: ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀO 
 TRONG GIẢNG DẠY PHẦN VẼ KỸ THUẬT
 Họ và tên người viết: PHAN MINH LONG
 Chức vụ: Giáo viên
 Đơn vị: trường THCS NGUYỄN HUỆ
I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
 1. Tình hình thực tế:
 Đất nước trong quá trình đổi mới, nhất là trong thời điểm này khi mà cả đất 
nước đã và đang bước vào cuộc hội nhập toàn cầu thì chủ trương đẩy mạnh nền 
Công nghiệp hoá - Hiện đại hoá đất nước. 
 Hiện nay với sự phát triển không ngừng các ngành công nghiệp, nhất là 
ngành cơ khí chế tạo song muốn chế tạo ra một thiết bị hay dụng cụ  nào đó thì 
đầu tiên phải có được bản vẽ và đòi hỏi bản vẽ phải thể hiện một cách chính xác, 
rõ ràng các vật thể được biểu diễn. 
 Phương pháp vẽ các hình chiếu vuông góc là phương pháp cơ bản dùng để 
xây dựng các bản vẽ kĩ thuật.
 Ngày nay tất cả các công trình, máy móc từ bé đến lớn, trước khi thi công, 
chế tạo đều được người ta vẽ và tính toán trước. Bản vẽ kĩ thuật được sử dụng 
rộng rãi trong tất cả các nghành nghề có liên quan đến kĩ thuật. Có thể nói bản vẽ 
kĩ thuật là ngôn ngữ dùng chung trong ngành kĩ thuật. 
 2. Thực trạng khi chưa đổi mới:
 Phân môn vẽ kĩ thuật của môn Công Nghệ lớp 8 đòi hỏi trí tưởng tượng 
không gian, là môn học góp phần giúp học sinh hình thành tính năng động, sáng 
tạo tiếp cận với tri thức khoa học và định hướng tốt hơn cho ngành nghề của 
mình sau này. 
 Đồng thời cung cấp cho học sinh những kiến thức cơ bản về kĩ thuật công 
nghiệp, nhưng học sinh khó nắm được phương pháp vẽ hình chiếu, các hình biểu 
diễn một chi tiết máy, một vật thể hay một máy cơ khí hoàn chỉnh. 
 Thông qua đó giúp các em đọc được các bản vẽ kĩ thuật đơn giản và là cơ 
sở cho quá trình học tập gia công định dạng (lớp 10), kĩ thuật cơ khí ( lớp 11) và 
giáo dục học sinh trong lao động, sản xuất .
 Học sinh rất khó hình dung ra hình dạng vật thể trong không gian, củng như 
thấy các đường nét bị che khuất của vật thể.
 3. Những dự báo nguy cơ khi không đổi mới thực trạng
 Trong thực tế hiện nay do đặc thù của môn học nên việc giảng dạy môn 
Công Nghệ 8 phần vẽ kĩ thuật đang gặp nhiều khó khăn. Phần vẽ kĩ thuật được 
phân bố vào học kì I trong khi đó một số kiến thức hình học không gian mới chỉ 
bắt đầu học ở học kì II môn hình học lớp 8, nên kết quả dạy và học chưa cao. 
 Tôi viết đề tài này với mong muốn được đóng góp một phần vào việc đổi mới 
phương pháp dạy học trong trường trung học cơ sở theo hướng tích cực, lấy học 
 1 2/ Các giả thuyết giải quyết vấn đề.
 Nội dung của chương trình Công nghệ trong trường trung học cơ sở xuyên 
suốt là các kiến thức về ứng dụng khoa học công nghệ trong Vẽ kỹ thuật, trong 
chế tạo cơ khí, động cơ đốt trong, điện dân dụng và điện tử.
 Trong các phần kiến thức đó, việc dạy vẽ kỹ thuật là một nội dung khó đối 
với học sinh, bởi lẽ các em cần tư duy tưởng tượng thật sự phong phú. Thêm vào 
đó, vì thời lượng có hạn nên chương trình SGK chỉ trình bày vắn tắt về các thông 
tin, chưa cụ thể hoá được từng thao tác tưởng tượng và vẽ. 
 Đối với phân phối chương trình của môn Công nghệ 8, chương 1 Vẽ kĩ 
 thuật cơ sở là các bài từ bài 1 đến bài 16. Khi trình bày các phương pháp chiếu 
 và cắt cũng như dựng hình, học sinh rất khó tiếp thu bài và vận dụng vào việc 
 giải các bài tập thực hành vì nó rất trừu tượng. 
 Tôi thấy cần phải đổi mới phương pháp dạy học, đó là ứng dụng công nghệ 
 thông tin trong giảng dạy phần vẽ kĩ thuật cơ sở. Nhằm giúp các em HS nắm 
 vững kiến thức, biết cách lập và trình bày bản vẽ kĩ thuật một cách khoa học, 
 chính xác, và tiết kiệm chi phí sản xuất nhất, người giáo viên cần tìm hiểu và vận 
 dụng các phương pháp giảng dạy phù hợp, chọn cách làm hợp lý, hướng dẫn 
 các em suy nghĩ tìm lời giải để vận dụng trong việc vẽ hình chiếu sao cho kết quả 
 đạt được là cao nhất. 
 Trường THCS NH mấy năm gần đây đã được đầu tư trang thiết bị dạy học 
 gắn máy chiếu tại một phòng học và phòng thực hành nên việc ứng dụng công 
 nghệ thông tin là rất thuận lợi. 
 Với việc vận dụng phương pháp dạy học mới với giáo án điện tử sinh động 
sẽ có tác dụng rất lớn trong học tập các kiến thức khó, vận dụng vào việc vẽ kĩ 
thuật cơ sở và qua đây các em sẽ thêm hứng thú và yêu thích môn học hơn.
Đề xuất hướng dạy mới.
 - Dùng phần mềm Inventor 2014, SoLid Words để thiết kế các vật thể. 
 - Dùng PowerPoint để thiết kế, tạo các hoạt hình và trình chiếu bài giảng.
 - Học sinh quan sát các ảnh động để hình thành khái niệm về từng tiêu 
chuẩn trình bày bản vẽ và các phương pháp chiếu, dựng hình.
 - Dùng phần mềm Total Video Converte 3.72, phần mềm Media Player 
Clasie để đọc các Video Clíp và chạy các liên kết trong bài giảng. 
3. Những việc đã làm trong khi thử nghiệm sáng kiến: 
 A. Dạy phần tiêu chuẩn trình bày bản vẽ kĩ thuật
 Bản vẽ kĩ thuật là phương tiện thông tin kĩ thuật, là công cụ chủ yếu để diễn 
 đạt ý đồ thiết kế, là tài liệu kĩ thuật cơ bản để chỉ đạo sản xuất, là ngôn ngữ kĩ 
 thuật của các cán bộ kĩ thuật.
 Bản vẽ kĩ thuật được lập theo tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) hoặc tiêu chuẩn 
 quốc tế (ISO)
 3 được 2 tờ giấy A1, cắt đôi tờ A1 ta sẽ được 2 tờ A2,cắt đôi tờ A2 ta sẽ được 2 tờ 
A3 và tiếp tục cắt đôi 1 tờ A3 ta được 2 tờ A4
 A2
 841 AO A1
 A3
 A4
 1189
* Khung vẽ: Là khung chỉ giới hạn bản vẽ, được vẽ bằng nét liền đậm
* Khung tên: dùng để quản lí bản vẽ .Được đặt ở góc dưới, bên phải khung vẽ.
 Khung b¶n vÏ
 MÐp ngoµi
 *Nôị dung khung tên:
 5 f, Chữ và số: 
+ Khổ chữ: chiều cao h
+ Kiểu chữ: Chữ đứng, chữ nghiêng
 h Khæ ch÷ h gf h
 ch÷ nghiªng kiÓu B (§Ëm)
 Ch÷ viÕt hoa
 Ch÷ vݪt th­êng
 Ch÷ Hyl¹p DÊu
 20 / 49
 ch÷ ®øng kiÓu b (®Ëm)
 Ch÷ viÕt hoa
 Ch÷ viÕt th­êng
 21 / 49
B. Dạy bài 2 phần hình chiếu vuông góc: 
 7 Giáo viên yêu cầu học sinh nêu khái niệm theo SGK. Sau đó vừa trình chiếu các 
 thao tác “cắt” vật thể, vừa diễn giảng cho học sinh dễ nhận biết và bắt chước.
 * Ý nghĩa của phương pháp: Trong phương pháp hình chiếu vuông góc, nếu vật 
 thể có nhiều lỗ và rãnh ta phải dùng nét khuất để vẽ, hình biểu diễn có nhiều nét 
 khuất sẽ khiến người đọc bản vẽ rối mắt, khó hình dung vật thể. Hình cắt sẽ bổ 
 sung cho các hình chiếu giúp việc hình dung vật thể chính xác và dễ dàng hơn.
 * Khái niệm: Đặt vật thể trong không gian, dùng một mặt phẳng tưởng tượng cắt 
 vật thể làm hai phần, bỏ phần vật thể nằm giữa mặt phẳng cắt và người quan 
 sát. Chiếu phần vật thể còn lại lên mặt phẳng hình chiếu tương ứng. 
 Hình cắt là hình biểu diễn phần vật thể nằm trên và sau mặt phẳng cắt.
 a
 Hìnhcắt
 b
 Mặt cắt
 c
IV. BÀI HỌC KINH NGHIỆM
 1. Khẳng định việc áp dụng sáng kiến kinh nghiệm thành công:
 Sau khi học xong với cách ứng dụng CNTT trong vẽ kĩ thuật và cách dạy 
truyền thống của bộ môn Công Nghệ 8. Thì với phương pháp ứng dụng CNTT 
vào giảng dạy, tôi tổ chức khảo sát để đối chứng, so sánh. Kết quả khi áp dụng 
phương pháp này:
 9 
 PHÒNG GIÁO DỤC QUẬN 4
 TRƯỜNG THCS NGUYỄN HUỆ
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:
ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN 
 VÀO TRONG GIẢNG DẠY PHẦN VẼ 
 KỸ THUẬT 
 48
 VÏ h×nh chiÕu ®øng 24
 0
 2 1
 5
 5
 3
 6
 8
 1
 60
 36 12
 5
 6
 1
 8 Ø12 Ø30
 VÏ h×nh chiÕu c¹nh
 0
 3
 1
 22 VÏ h×nh chiÕu b»ng
 3 
 23 / 29
 Thực hiện : PHAN MINH LONG
 Tháng 5/2020
 11