Đề cương ôn tập kiến thức Ngữ văn Lớp 8 - Phần Tiếng Việt - Trường THCS Chi Lăng

 TRƯỜNG THCS CHI LĂNG 
 TỔ NGỮ VĂN 
 NỘI DUNG ÔN TẬP 
 MÔN: NGỮ VĂN 8 
A.Nội dung: Các kiểu câu thường gặp trong tiếng Việt 
1, Câu nghi vấn 
 * Đăc điểm hình thức 
 -Có từ nghi vấn : 
 +Ai, gì, nào, tại sao,đâu,bao giờ,bao nhiêu 
 +À ,ư,hả,chứ 
 +Có...không, đã...chưa 
 +Hay 
 -Kết thúc câu bằng dấu chấm hỏi (?) 
 *Chức năng 
 -Chính :Hỏi 
 VD:Bạn đã làm bài tập chưa? 
 -Phụ : 
 +Bộc lộ cảm xúc 
 VD :Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối 
 Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan ? 
 +Khẳng định hoăc phủ định 
 VD:Ai dám bảo thảo mộc tự nhiên không có tình mẫu tử ? 
 +Cầu khiến 
 VD :Lính đâu ? 
 +Đe dọa 
 VD :Mày định nói cho cha mày nghe đấy à ? 
2. Câu cầu khiến 
 * Đăc điểm hình thức 
 -Có từ cầu khiến: 
 +Hãy, đừng, chớ 
 1 
 -Anh đừng khen tôi như thế.(phản bác ý kiến trên) 
 *Phân loại 
 -Dựa vào chức năng, phân thành : 
 +Câu phủ định miêu tả 
 +Câu phủ định bác bỏ 
B.Luyện tập 
Bài tập 1 :Xác định câu nghi vấn trong các ví dụ sau và cho biết chức năng của các câu 
nghi vấn đó 
 a.“Chẳng những thái ấp của ta không còn, mà bổng lộc các ngươi cũng mất; 
chẳng những gia quyến của ta bị tan, mà vợ con các ngươi cũng khốn;chẳng những xã 
tắc tổ tông ta bị giày xéo, mà phần mộ cha mẹ các ngươi cũng bị quật lên; chẳng những 
thân ta kiếp này chịu nhục, rồi đến trăm năm sau, tiếng dơ khôn rửa, tên xấu còn lưu, mà 
đến gia thanh các ngươi cũng không khỏi mang tiếng là tướng bại trận. Lúc bấy giờ, dẫu 
các ngươi muốn vui vẻ phỏng có được không?” 
 (Trích Hịch tướng sĩ_ Trần Quốc Tuấn) 
 b.“Và sao không là gió, là mây để thấy trời bao la 
 Và sao không là phù sa dâng mỡ màu cho hoa 
 Sao không là bài ca của tình yêu đôi lứa 
 Sao không là mặt trời gieo hạt nắng vô tư ?” 
 ( Trích bài hát “Khát vọng” – Phạm Minh Tuấn ) 
Bài tập 2 :Xác định câu cầu khiến và cảm thán trong các ví dụ sau 
 a.“Chao ôi, có biết đâu rằng: hung hăng, hống hách láo chỉ tổ đem thân mà trả nợ 
cho những cử chỉ ngu dại của mình mà thôi. Tôi đã trải cảnh như thế. Thoát nạn rồi, mà 
còn ân hận quá, ân hận mãi.” 
 (Tô Hoài - Dế Mèn phiêu lưu kí) 
 b.“Phép dạy, nhất định theo Chu Tử. Lúc đầu học tiểu học để bồi lấy gốc. Tuần tự 
tiến lên học đến tứ thư, ngũ kinh, chư sử. Học rộng rồi tóm lược cho gọn, theo điều học 
mà làm. Họa may kẻ nhân tài mới lập được công, nhà nước nhờ thế mà vững yên. Đó 
mới thực là cái đạo ngày nay có quan hệ tới lòng người. Xin chớ bỏ qua. 
 Đạo học thành thì người tốt nhiều; người tốt nhiều thì triều đình ngay ngắn mà 
thiên hạ thịnh trị. (Nguyễn Thiếp- Bàn luận về phép học) 
 c. 
 3