Bài giảng Ngữ văn 7 - Tiết 89: Tìm hiểu chung về lập luận chứng minh

 TÌM HIỂU CHUNG VỀ PHÉP 
 LẬP LUẬN CHỨNG MINH.
 CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP 
 LUẬN CHỨNG MINH. Tiết 89: TÌM HIỂU CHUNG VỀ PHÉP LẬP LUẬN CHỨNG MINH
I- Mục đích và phương pháp chứng minh.
1/ Chứng minh trong đời sống:
 Trong đời sống ta có cần phải chứng minh không ? 
 Khi nào thì ta cần phải chứng minh? Ta chứng minh bằng cách nào ?
 - Ta cần chứng minh khi muốn làm cho ai đó tin điều mình nói là đúng, là 
 có thật.
 - Để chứng tỏ cho người khác tin lời của em là sự thật, em phải đưa ra 
 những bằng chứng để thuyết phục ( Bằng chứng là những nhân chứng, vật 
 chứng, sự việc, số liệu).
 => Trong đời sống, để chứng minh người ta dùng sự thật (chứng cứ 
 xác thực) để chứng tỏ một điều gì đó là đáng tin. ĐỪNG SỢ VẤP NGÃ
 Đã bao lần bạn vấp ngã mà không hề nhớ. Lần đầu tiên chập chững 
bước đi, bạn đã bị ngã. Lần đầu tiên tập bơi, bạn uống nước và suýt chết 
đuối phải không? Lần đầu tiên chơi bóng bàn, bạn có đánh trúng bóng 
không? Không sao đâu vì...
 Oan Đi - xnây từng bị toà báo sa thải vì thiếu ý tưởng. Ông cũng 
nếm mùi phá sản nhiều lần trước khi sáng tạo nên Đi-xnây-len.
 Lúc còn học phổ thông, Lu-i Pa-xtơ chỉ là một học sinh trung bình.
Về môn hoá, ông đứng hạng15 trong số 22 học sinh của lớp.
 Lép Tôn- xtôi tác giả của bộ tiểu thuyết nổi tiếng Chiến tranh và 
hoà bình bị đình chỉ học đại học vì "vừa không có năng lực, vừa thiếu ý 
chí học tập".
 Hen- ri Pho thất bại và cháy túi tới năm lần trước khi thành công.
 Ca sĩ ô- pê- ra nổi tiếng En-ri-cô Ca-ru-xô bị thầy giáo cho là thiếu 
chất giọng và không thể nào hát đựơc.
 Vậy xin bạn chớ lo sợ thất bại. Điều đáng sợ hơn là bạn đã bỏ qua 
nhiều cơ hội chỉ vì không cố gắng hết mình.
 (Theo Trái tim có điều kì diệu ) -Nhà làm phim hoạt hình Mĩ nổi 
tiếng, người sáng lập Đi-xnây-len, 
công viên giải trí khổng lồ tại ca-
li-phoóc-ni-a, nước Mĩ.
- Oan Đi-xnây từng bị toà báo sa 
thải vì thiếu ý tưởng.
 Oan Đi-xnây
 (1901-1966) - Nhà văn Nga vĩ đại. tác giả của 
 bộ tiểu thuyết nổi tiếng Chiến 
 tranh và hoà bình 
- - Lép Tôn- xtôi bị đình chỉ học 
 đại học vì "vừa không có năng 
 lực, vừa thiếu ý chí học tập".
 Lép Tôn- xtôi
 (1828-1910) - Ca sĩ ô- pê- ra nổi tiếng của
 I-ta-li-a En- ri- cô Ca- ru- xô .
- Từng bị thầy giáo cho là thiếu chất 
giọng và không thể nào hát đựơc
 En-ri-cô Ca-ru-xô 
 (1873-1921) I. Mục đích và phương pháp chứng minh:
1.Chứng minh trong đời sống:
-Chứng minh để làm người khác tin ➔ đưa ra dẫn chứng 
thuyết phục.
2. Chứng minh trong văn bản nghị luận:
VD: VB “Đừng sợ vấp ngã” Sgk/41
*Luận điểm chính: “Đừng sợ vấp ngã”
(Câu mang luận điểm: “Vậy xin bạn chớ lo sợ thất bại”.
*PP lập luận: theo 2 vấn đề
- Vấp ngã thường ( 3 dẫn chứng) gạch sgk/41
- Những người nổi tiếng (5 dẫn chứng) gạch sgk/41
 ➔ Lí lẽ, dẫn chứng, cách chứng 
 minh phải chính xác, chân thực, 
 tiêu biểu, sắp xếp hợp lý. II/ Các bước làm bài văn lập luận chứng minh.
 Cho đề văn: Nhân dân ta thường nói: “ Có chí thì nên”. 
Hãy chứng minh tính đúng đắn của câu tục ngữ đó.
1- Tìm hiểu đề và tìm ý
 a. Tìm hiểu đề : - Thể loại: Chứng minh
 - Vấn đề cần chứng minh: Có chí thì nên
 b. Tìm ý :
 - Chí: Là kiên trì, bền bỉ theo đuổi một việc gì đó tốt đẹp. 
 - Nên: là kết quả, là thành công . 
 - Khằng định vai trò, ý nghĩa to lớn của Chí trong cuộc sống 
 c. Phương pháp lập Có hai cách lập luận:
 luận: - Nêu dẫn chứng xác thực.
 - Nêu lí lẽ. a. Mở bài:
 * Các cách Mở bài
1/ Hoài bão, ý chí, nghị lực là điều không thể 
thiếu đối với những ai muốn thành đạt. Câu Đi thẳng vào 
tục ngữ của dân gian:” chí thì nên” đã nêu bật vấn đề.
tầm quan trọng đó.
2/ Sống tức là khắc phục khó khăn. Không 
có ý chí, niềm tin, nghị lưc để khắc phục mọi Suy từ cái 
trở ngại trên đường đời thì không thể thành chung đến cái 
đạt được. Do đó, từ xưa nhân dân đã dạy: riêng.
“Có chí thì nên”.
3/ Ở đời mấy ai mà không mong muốn được 
thành đạt về sự nghiệp? Nhưng không phải ai Suy từ tâm lí 
cũng có đủ niềm tin, nghị lực để tiếp tục sự con người.
nghiệp cho đến thành công. Bởi thế cho nên 
từ xưa nhân dân ta đã dạy :” Có chí thì nên”. * Kết bài phải hô ứng vớiMở bài:
 Mở bài Kết bài
 Mỗi người chúng ta nên tu dưỡng 
1/ Đi thẳng vào ý chí, hoài bão, nghị lực để làm 
vấn đề được những gì ta mong muốn.
 Mỗi người chỉ sống có một lần, 
 chỉ có một thời tuổi trẻ, nếu không 
2/ Suy từ cái có ý chí, hoài bão, nghị lực để làm 
chung ra cái riêng một công việc xứng đáng, chẳng 
 phải là đáng tiếc lắm hay sao?
 Cho nên có hoài bão tốt đẹp là rất 
3/ Suy từ tâm lí con đáng quý, nhưng đáng quý hơn nữa 
người là nghị lực và niềm tin, nó đảm bảo 
 cho sự thành công của con người. PhầnThân bài tham khảo
 Thật vậy, chúng ta hãy nhìn lại một số nhân vật tiêu biểu 
để thấy cuộc đời của họ đã thể hiện sâu sắc chân lý“Có chí thì 
nên”.
 Vào thời nhà Nguyễn, Nguyễn Siêu nổi tiếng học giỏi, 
văn hay nhưng đến khi đi thi, do viết chữ quá xấu, thần Siêu bị 
đánh tụt xuống hàng thứ 2 trong bảng cử nhân. Khi đi thi tiến sĩ, 
cũng do chữ xấu ông chỉ được xếp trúng tuyển trong bảng phụ. 
Ông thấy rõ tác hại của việc viết chữ xấu nên đã về nhà ngày 
đêm khổ công tập viết. Cuối cùng chữ của ông cũng đẹp nổi 
tiếng như lời văn hay. Ngày nay, bút tích ghi lại nét chữ đẹp của 
ông còn lưu lại ở đền Ngọc Sơn Hà Nội, được nhiều người chiêm 
ngưỡng và bái phục.
 • Muốn làm bài văn lập luận chứng minh thì phải thực hiện 4 bước
 1- Tìm hiểu đề, tìm ý
 2- Lập dàn bài 
 3- Viết bài
 4- Đọc lại và sửa chữa
 • Dàn bài
 - Mở bài: Nêu luận điểm cần chứng minh
 - Thân bài: Nêu lí lẽ và dẫn chứng để chứng tỏ luận điểm là 
 đúng đắn
 - Kết bài: Nêu ý nghĩa của luận điểm cần chứng minh
 • Giữa các phần và các đoạn văn cần có phương tiện liên kết. * Hướng dẫn bài tập về nhà :
1) Làm bài tập sgk/43 bài văn “ Không sợ sai lầm”.
2) Đề bài: Ca dao có câu;
 Bầu ơi thương lấy bí cùng 
 Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn
 Hãy chứng minh tính đúng đắn câu ca dao trên, để thấy 
 dân tộc ta từ xưa đến nay luôn có tinh thần thương yêu, 
 đoàn kết, đùm bọc giúp đỡ nhau. 
 - Viết đoạn văn mở bài và kết bài 
 -Thân bài tìm dẫn chứng Chúc các em học tốt!